Chào mừng quý vị và các bạn quay trở lại với diemtinbongda.com, nơi chúng ta cùng nhau chia sẻ đam mê và những góc nhìn sâu sắc về thế giới bóng đá. Hôm nay, tôi muốn đưa anh em đến với một địa danh mang tính biểu tượng, một thánh đường thực sự của bóng đá Anh – Goodison Park – Một Trong Những Sân Lâu đời Nhất thế giới, ngôi nhà của câu lạc bộ Everton. Tại sao một sân vận động tưởng chừng đã nhuốm màu thời gian lại vẫn khiến bao con tim thổn thức và được xem là một phần không thể thiếu của lịch sử túc cầu? Hãy cùng tôi vén màn bí mật và khám phá những giá trị trường tồn của “Bà đầm già” này.
Khi nhắc đến những sân vận động huyền thoại, tâm trí chúng ta thường hướng về những đấu trường hiện đại, hoành tráng. Nhưng giữa lòng thành phố cảng Liverpool sôi động, có một nơi mà thời gian dường như ngưng đọng, nơi những bức tường gạch cũ kỹ và những hàng ghế gỗ sờn màu kể lại câu chuyện hàng thế kỷ của bóng đá. Đó chính là Goodison Park. Được khánh thành vào năm 1892, đây không chỉ đơn thuần là sân nhà của Everton, mà còn là một trong những sân vận động chuyên dụng cho bóng đá đầu tiên trên thế giới, một chứng nhân lịch sử thực thụ.
Lịch sử hình thành và “Bà đầm già” của bóng đá Anh
Để hiểu hết giá trị của Goodison Park – Một trong những sân lâu đời nhất, chúng ta cần ngược dòng thời gian về cuối thế kỷ 19. Ban đầu, Everton chơi trên sân Anfield, nhưng những bất đồng về tiền thuê sân với chủ đất John Houlding (người sau này sáng lập Liverpool FC) đã buộc họ phải tìm một mái nhà mới. Quyết định lịch sử này đã dẫn đến sự ra đời của Goodison Park trên khu đất Goodison Road, chỉ cách Anfield một quãng ngắn qua công viên Stanley Park.
Việc xây dựng Goodison Park vào năm 1892 là một bước đột phá. Trong khi nhiều câu lạc bộ thời bấy giờ vẫn chơi trên các sân đa năng hoặc sân cricket được cải tạo, Everton đã đầu tư xây dựng một sân vận động được thiết kế dành riêng cho bóng đá. Điều này thể hiện tầm nhìn và tham vọng lớn của câu lạc bộ ngay từ những ngày đầu.
- Khánh thành: 24 tháng 8 năm 1892
- Trận đấu đầu tiên: Everton 2-2 Bolton Wanderers (Giao hữu, 2 tháng 9 năm 1892)
- Trận đấu chính thức đầu tiên (League): Everton 2-2 Nottingham Forest (13 tháng 9 năm 1892)
Goodison Park nhanh chóng trở thành hình mẫu cho các sân vận động khác noi theo. Nó là sân vận động đầu tiên ở Anh có khán đài ở cả bốn phía, và sau này tiên phong trong nhiều cải tiến khác như hệ thống sưởi ấm dưới mặt cỏ (1958) và là nơi đầu tiên ở Anh có khán đài hai tầng ở cả bốn mặt sân. Chính bề dày lịch sử và vai trò tiên phong này đã mang lại cho Goodison Park biệt danh trìu mến “The Grand Old Lady” (Bà đầm già vĩ đại).
Góc nhìn toàn cảnh sân vận động Goodison Park cổ kính với khán đài sát sân cỏ, thể hiện rõ nét kiến trúc lâu đời và bầu không khí đặc trưng.
Goodison Park – Hơn cả một sân vận động
Với những người hâm mộ Everton (Evertonians), Goodison Park không chỉ là nơi để xem bóng đá. Đó là nhà, là nơi lưu giữ ký ức, là biểu tượng của niềm tự hào và lòng trung thành. Bầu không khí tại đây luôn được đánh giá là một trong những nơi cuồng nhiệt và “khó thở” nhất đối với các đội khách tại Premier League.
Kiến trúc độc đáo và những dấu ấn vượt thời gian
Một trong những yếu tố làm nên sự đặc biệt của Goodison Park – Một trong những sân lâu đời nhất chính là kiến trúc có phần lỗi thời nhưng lại vô cùng độc đáo. Khác với các sân vận động hiện đại có khoảng cách lớn giữa khán đài và sân cỏ, tại Goodison, khán giả ngồi rất gần với các cầu thủ. Điều này tạo ra một cảm giác thân mật, gần gũi nhưng cũng đầy áp lực.
- Khán đài sát sân: Âm thanh từ các CĐV dội thẳng xuống sân, tạo nên một “chảo lửa” thực sự. Tiếng la ó, cổ vũ vang dội có thể ảnh hưởng trực tiếp đến tâm lý thi đấu của cầu thủ hai đội.
- Khán đài Gwladys Street End và Park End: Là nơi tập trung những CĐV cuồng nhiệt nhất, tạo ra bức tường âm thanh phía sau hai cầu môn.
- Dấu ấn Archibald Leitch: Kiến trúc sư huyền thoại người Scotland, người đã thiết kế hoặc cải tạo nhiều sân vận động nổi tiếng khác ở Vương quốc Anh (như Old Trafford, Anfield, Highbury), cũng để lại dấu ấn tại Goodison Park, đặc biệt là ở khán đài Bullens Road với những ban công và kết cấu thép đặc trưng.
- Nhà thờ St. Luke: Một hình ảnh mang tính biểu tượng khác là góc nhìn từ sân hướng ra nhà thờ St. Luke nằm ngay cạnh khán đài Gwladys Street. Nó như một phần không thể tách rời của cảnh quan Goodison Park.
Chính sự pha trộn giữa lịch sử, kiến trúc độc đáo và vị trí nằm giữa khu dân cư đã tạo nên một Goodison Park không thể lẫn vào đâu được. Nó không hào nhoáng, nhưng đầy caractère (cá tính).
Những khoảnh khắc lịch sử vang vọng
Trong suốt hơn 130 năm tồn tại, Goodison Park – Một trong những sân lâu đời nhất đã chứng kiến không biết bao nhiêu thăng trầm của Everton và bóng đá Anh.
“Goodison Park luôn là một nơi khó khăn để đến thi đấu. Bầu không khí ở đó thật đặc biệt, khán giả luôn ở ngay sau lưng bạn.” – Sir Alex Ferguson
Nơi đây đã diễn ra những trận cầu đỉnh cao, những màn trình diễn siêu hạng và cả những giọt nước mắt tiếc nuối.
- World Cup 1966: Goodison Park vinh dự là một trong những địa điểm tổ chức các trận đấu tại World Cup 1966, bao gồm cả trận bán kết kinh điển giữa Tây Đức và Liên Xô. Huyền thoại Eusebio của Bồ Đào Nha đã tỏa sáng rực rỡ trên mặt cỏ này.
- Thời kỳ hoàng kim của Everton: Sân vận động này là chứng nhân cho những giai đoạn thành công nhất của Everton, đặc biệt là vào những năm 1960 và 1980 dưới thời các HLV Harry Catterick và Howard Kendall, với những ngôi sao như Alan Ball, Dixie Dean (vẫn giữ kỷ lục ghi 60 bàn/mùa), Neville Southall, Graeme Sharp, Andy Gray…
- Những trận derby Merseyside nảy lửa: Không khí tại Goodison Park trong các trận derby với Liverpool luôn đặc quánh sự thù địch và đam mê. Đây là nơi diễn ra những cuộc đối đầu không khoan nhượng, những bàn thắng lịch sử và cả những tranh cãi nảy lửa. Đọc thêm về lịch sử đối đầu tại Góc nhìn bóng đá.
- Những cuộc lội ngược dòng kinh điển: Bầu không khí cuồng nhiệt tại Goodison thường tiếp thêm sức mạnh cho các cầu thủ Everton, tạo nên những màn lội ngược dòng khó tin.
Mỗi góc sân, mỗi hàng ghế dường như vẫn còn vang vọng tiếng hò reo của quá khứ, tiếng ăn mừng bàn thắng của Dixie Dean, hay những pha cứu thua xuất thần của Neville Southall.
Tại sao Goodison Park lại đặc biệt đến vậy?
Câu trả lời nằm ở sự tổng hòa của nhiều yếu tố: lịch sử lâu đời, kiến trúc độc đáo tạo nên bầu không khí đặc trưng, và mối liên kết sâu sắc giữa sân vận động với câu lạc bộ và cộng đồng người hâm mộ địa phương.
Nó là một di sản sống của bóng đá, đại diện cho một kỷ nguyên khác biệt so với các “đấu trường” hiện đại, vô trùng và thường thiếu đi bản sắc riêng. Sự không hoàn hảo của Goodison, từ những cột che khuất tầm nhìn ở một vài vị trí đến những lối đi có phần chật hẹp, lại chính là một phần tạo nên sự quyến rũ và chân thực của nó.
Không khí cuồng nhiệt “có một không hai”
Hãy thử tưởng tượng bạn là cầu thủ đội khách, bước ra từ đường hầm trong tiếng la ó inh tai của gần 40.000 CĐV Everton ngồi sát rạt đường biên. Áp lực là cực kỳ khủng khiếp. Các bình luận viên kỳ cựu thường gọi đây là hiệu ứng “Bear Pit” (hang gấu). Khi Everton tấn công, cả sân vận động như muốn đẩy họ về phía trước. Khi đội nhà phòng ngự, tiếng cổ vũ tạo thành một bức tường âm thanh vững chắc.
Đó là thứ bóng đá nguyên bản, nơi cảm xúc được đẩy lên cao trào, nơi cầu thủ và CĐV hòa làm một. Không nhiều sân vận động hiện đại có thể tái tạo được bầu không khí chân thực và mãnh liệt như vậy.
Vai trò trong bản sắc của Everton
Goodison Park nằm ở trung tâm quận Walton, một khu vực thuộc tầng lớp lao động của Liverpool. Điều này gắn liền với hình ảnh “The People’s Club” (Câu lạc bộ của Nhân dân) mà Everton luôn tự hào. Sân vận động không tách biệt khỏi cộng đồng, mà là một phần máu thịt của nó. Đến Goodison Park vào ngày có trận đấu, bạn sẽ cảm nhận được sự gắn kết cộng đồng mạnh mẽ, từ các quán rượu xung quanh đến những con phố tràn ngập màu xanh hoàng gia. Goodison Park – Một trong những sân lâu đời nhất chính là trái tim đập của cộng đồng Evertonians.
Tương lai nào chờ đợi Goodison Park?
Tuy nhiên, câu chuyện của “Bà đầm già” đang đi đến hồi kết. Everton đang trong quá trình xây dựng một sân vận động mới hiện đại tại Bramley-Moore Dock, dự kiến sẽ hoàn thành trong vài năm tới. Quyết định rời bỏ Goodison Park là một điều tất yếu trong bóng đá hiện đại, nhằm tăng doanh thu, cải thiện cơ sở vật chất và nâng cao trải nghiệm cho người hâm mộ.
Việc chia tay Goodison Park – Một trong những sân lâu đời nhất chắc chắn sẽ để lại nhiều tiếc nuối. Đó không chỉ là việc rời bỏ một công trình kiến trúc, mà còn là rời bỏ một phần linh hồn, một kho tàng ký ức vô giá. Làm thế nào để mang “không khí Goodison” đến ngôi nhà mới sẽ là một thách thức lớn cho Everton.
Tuy nhiên, di sản của Goodison Park sẽ không bao giờ phai mờ. Nó sẽ mãi được ghi nhớ như một trong những thánh đường vĩ đại nhất, một biểu tượng của sự bền bỉ, lòng trung thành và tình yêu bóng đá thuần khiết. Những câu chuyện về “Bà đầm già”, về bầu không khí cuồng nhiệt, về những trận cầu lịch sử sẽ còn được kể mãi.
Kết bài
Goodison Park – Một trong những sân lâu đời nhất không chỉ là một sân vận động bằng gạch và vữa. Nó là một thực thể sống, thở cùng nhịp đập của bóng đá Anh và câu lạc bộ Everton trong hơn một thế kỷ. Dù tương lai có đưa Everton đến một ngôi nhà mới hiện đại hơn, hoành tráng hơn, thì vị trí của Goodison Park trong trái tim người hâm mộ và trong lịch sử bóng đá thế giới là không thể thay thế. Nó mãi là một tượng đài, một chứng nhân cho thấy bóng đá không chỉ là những trận đấu, mà còn là lịch sử, là cảm xúc, là cộng đồng.
Bạn có kỷ niệm nào đáng nhớ về Goodison Park? Bạn nghĩ sân vận động mới có thể tái tạo được bầu không khí huyền thoại của “Bà đầm già” không? Hãy chia sẻ ý kiến của bạn ở phần bình luận bên dưới nhé! Cảm ơn đã theo dõi diemtinbongda.com.
