Dù mới 22 tuổi, Fabio Vieira đã cho thấy sự thông minh, tinh quái như một cầu thủ kỳ cựu. Arsenal đã nhanh chân sở hữu tiền vệ người Bồ Đào Nha, và đây thực sự là bản hợp đồng đáng xem của Pháo thủ mùa tới.
Vieira trưởng thành từ lò đào tạo trẻ Porto, bắt đầu chen chân lên đội một mùa 2019/20. Tuy nhiên, phải tới mùa trước, tiền vệ 22 tuổi mới thực sự bùng nổ với 7 bàn cùng 16 đường kiến tạo cho Porto trên mọi đấu trường. Tính riêng tại giải VĐQG Bồ Đào Nha, Vieira có 14 lần dọn cỗ, xếp thứ 2 trong danh sách Vua kiến tạo, chỉ thua mỗi Rafa Silva (16).
Vieira là mẫu cầu thủ đa năng, có thể chơi nhiều vị trí khác nhau, từ tiền vệ trung tâm, tiền vệ tấn công, tiền vệ cánh, hộ công, tiền đạo cánh, số 9 ảo đến trung phong. Tất cả những vai trò này đều đã được cầu thủ 22 tuổi thể hiện trong màu áo Porto mùa trước. Sự linh hoạt của Vieira giúp HLV trưởng có thêm sự chọn lựa trong cách bài trí chiến thuật, và đây là điểm mà HLV Mikel Arteta đặc biệt đánh giá cao sao trẻ Bồ Đào Nha.
Vieira đã ra sân tổng cộng 1.363 phút cho Porto tại Primeira Liga mùa trước, trong đó 38% số phút anh đá ở vai trò tiền vệ công, 33% số phút ở vị trí trung phong, 16% ở vị trí tiền vệ trung tâm, 9% chạy cánh phải, 3% đá tiền đạo phải. Thậm chí, Vieira còn có 1% số phút chơi vị trí hậu vệ trái.
Mùa trước, Porto chủ yếu chơi với sơ đồ 4-4-2 dù họ vẫn hay pha trộn bằng cách sử dụng sơ đồ 4-2-3-1 và 4-3-3. Tuy Vieira có khả năng đá trung phong trong hệ thống 2 tiền đạo hoặc dạt cánh, nhưng Arsenal nhiều khả năng muốn tận dụng cầu thủ này ở vai trò số 8 hoặc số 10. Vieira có thể là sự thay thế chất lượng cho Martin Odegaard, song HLV Arteta có thể tận dụng để bộ đôi này sát cánh cùng nhau ngay phía trên Thomas Partey nhằm tăng cường sức sáng tạo cho Arsenal.
Không chỉ là một tiền vệ mang thiên hướng tấn công với những đường chuyền hướng về phía cầu môn đối phương, Vieira còn có các tác động trong khâu hỗ trợ phòng ngự, thu hồi bóng và đánh chặn. Đây từng được coi là một phần điểm yếu của Vieira, nhưng HLV Sergio Conceicao của Porto đặc biệt chú ý đến việc rèn giũa bản năng phòng ngự của tiền vệ 22 tuổi.
“Tôi đã cải thiện rất nhiều ở vị trí phòng ngự”, Vieira thừa nhận mùa trước. “Đó là một cái gì đó cần được điều chỉnh. Tôi cố gắng nhiều hơn ở khâu phòng ngự và là một cầu thủ hoàn thiện hơn nhiều”. Trợ lý Vitor Bruno đồng tình: “Ngày nay Fabio có những đặc điểm khác mà trước đây cậu ấy không có. Chúng tôi tự hào về cách cậu ấy nỗ lực hết mình trong mỗi trận đấu”.
Tuy nhiên, chính khả năng kiến thiết mới là điều giúp Vieira trở nên đáng giá. Điều này tất nhiên đi kèm với rủi ro: xu hướng tung ra các đường chuyền mạo hiểm mang tính đột biến có thể dẫn đến các pha “lật kèo” từ đối thủ. Khi được hỏi về sở trường của bản thân trong việc tạo ra các cơ hội ghi bàn cho đồng đội, Vieira nói: “Đó là một phần đặc điểm của tôi. Tôi thích thực hiện các đường chuyền cuối cùng, phát hiện ra đồng đội và đặt họ vào tư thế ghi bàn”.
Điều này đã được thể hiện rõ ràng trong trận đấu với Moreirense, khi Vieira bỏ túi 3 đường kiến tạo. Đầu tiên, anh cho thấy khả năng nhận thức và chịu khó hỗ trợ phòng ngự tốt bằng việc đánh chặn một đường chuyền dài từ thủ môn đối phương hướng vào phần giữa sân. Vieira sau đó dẫn bóng thêm vài nhịp trước chọc khe thuận lợi để Luis Diaz băng xuống ghi bàn.
Pha kiến tạo thứ hai cũng tương tự như vậy. Một lần nữa, Vieira lại cho thấy khả năng dự đoán tốt khi cắt được một đường chuyền non từ đối thủ. Lần này, khi người đồng đội Mehdi Taremi mất bóng ngay bên nửa sân nhà, Vieira đã chứng tỏ khả năng chuyển đổi hiệu quả. Anh tăng tốc lên khoảng trống phía trước đón bóng, không vội chuyền. Khi gần tiến vào 1/3 cuối sân đối phương, anh tỉa bóng và người hưởng lợi lại là Diaz. Gabriel Martinelli có thể là một trong số những cầu thủ Arsenal hưởng lợi khi Vieira đặt chân đến Emirates.
Ở đường kiến tạo thứ 3, Vieira thực hiện một pha di chuyển thông minh, lẻn xuống khoảng trống phía sau hậu vệ trái và trung vệ của Moreirense. Đây là điều mà Emile Smith Rowe đã làm rất hiệu quả cho Arsenal, và Vieira sẽ là sự bổ sung tuyệt vời. Trở lại với tình huống nêu trên, Vieira đón bóng trong vòng cấm rồi căng ngang vào bằng chân phải không thuận cho đồng đội đệm cận thành ghi bàn.
Sẵn sàng chuyền và sút bằng cả hai chân là một trong những phẩm chất tuyệt vời của Vieira. Arteta có sở thích chiêu mộ những cầu thủ thuận cả hai chân, chẳng hạn như trường hợp của Takehiro Tomiyasu, Nuno Tavares, và Vieira dường như không phải ngoại lệ. Ở Champions League mùa trước, Vieira kiến tạo nên một bàn thắng trước Liverpool bằng chân phải. Một lần nữa, nó đến từ việc Vieira cắt được một đường chuyền non, lần này là từ cú đánh đầu không tốt của trung vệ Joe Gomez ở rìa vòng cấm.
Vieira đón bóng, quan sát sang cánh phải với ý định chuyền bóng xuống khu vực này. Tuy nhiên, khi nhận thấy không còn phù hợp, anh quyết định quay lưng lại để di chuyển vào vòng cấm Liverpool. Kế đến, Vieira lật vào vừa tầm để Taremi đánh đầu tung lưới Alisson Becker. Đây là một pha xử lý cho thấy kỹ thuật, đặc biệt là khả năng tận dụng chân không thuận cực tốt của Vieira.
Chân không thuận đã hay vậy thì chân thuận có lẽ khỏi phải bàn. Chân trái của Vieira có sức sát thương cực lớn và ví dụ ở trận đấu gặp Lyon tại Champions League sẽ cho thấy điều đó. Có bóng ở khu vực giữa sân, quan sát thấy khoảng trống mênh mông phía sau hàng thủ Lyon, Vieira chọc khe để đồng đội thoát xuống.
Hãy chờ xem liệu HLV Arteta có sẵn lòng xếp Vieira ở 1 trong 3 tiền vệ trung tâm hay không. Khi còn là cầu thủ tuổi teen, Vieira thường đá tiền vệ lùi sâu. Trong những ngày ở Porto B, cầu thủ này thường xuyên lùi sâu để đón bóng từ thủ môn. Vieira được xem là sự thay thế cho Odegaard, nhưng khả năng chơi thấp đồng nghĩa anh cũng có thể là sự thay thế tiềm năng cho Granit Xhaka trong vai trò tiền vệ lệch trái tại Arsenal. Dĩ nhiên khi cần, tiền vệ này vẫn dâng cao, xâm nhập vòng cấm để thực hiện các pha dứt điểm bằng cả hai chân.
Dẫu vậy, có những thách thức không hề nhỏ đang chờ Vieira phía trước. Ngoại hạng Anh là giải đấu cực kỳ khốc liệt, khác xa so với Primeira Liga. Sự cạnh tranh tại Arsenal cũng rất lớn và chưa rõ liệu anh có thể đá chính thường xuyên hay không. Thêm nữa, thể hình của cầu thủ này khá nhỏ con, nên việc thích nghi với môi trường đòi hỏi nền thể chất tốt cũng là ẩn số lớn. Nhưng đây cũng là bản hợp đồng cho phép các CĐV Arsenal có thể mơ mộng. Vieira, giống như Odegaard và Bukayo Saka, chơi một thứ bóng đá đẹp. Anh có thể tưởng tượng ra những khoảnh khắc tuyệt vời. Điều đó đã được thể hiện rõ ràng qua quá trình phát triển bóng đá của Vieira.
